Mới hôm nào, tôi có bình luận về bài ‘Khốn đốn vì giống lúa trẻ mãi không già’ trên Báo Nông nghiệp Việt Nam, tưởng chuyện xảy ra ở mãi Tân Sơn, Phú Thọ…
Vậy nhưng hôm nay (23/6), chuyện này lại xẩy ra ở chính phường Tân Dân (TP Chí Linh, tỉnh Hải Dương) quê tôi mới thật đau lòng. Bị dồn nén trong bức xúc, ngày 21/6, hai anh em nhà anh Nguyễn Đình Lực ở khu dân cư Chiều Nội, phường Tân Dân đã phóng xe máy sang tận Chợ Rồng (xã Thanh Quang, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương) tìm gặp tôi để giãi bày về giống “lúa lạ”, bông thì rất dài nhưng toàn là hạt lép. Tuy không gặp được tôi nhưng anh em anh Lực có gặp vợ tôi là Phùng Thị Nga, bà cũng giải thích nhằm trấn an họ rằng: “Chuyện này đã được cảnh báo trên Báo Nông Nghiệp Việt Nam và cây lúa không thể kết thực được”.
Anh Nguyễn Đình Lực với ruộng lúa trông xa như ruộng cói. Ảnh: Nguyễn Hữu Vân.
Nay anh Nguyễn Đình Lực lại sang gặp tôi để xin ý kiến trước khi quyết định thuê máy phá lúa và lồng bừa ngay để gieo cấy lúa vụ mùa cho kịp thời vụ. Dù vẫn còn đang yếu sau một trận ốm nhưng tôi đã bảo anh để xe máy tại nhà tôi rồi gọi taxi cùng quay trở lại ruộng ngay. Mục sở thị mới càng biết rõ. Từ xa, ba bề bốn bên ruộng nào cũng đã được thu hoạch và đang lồng bừa ngả rạ, còn khu ruộng lúa của anh Lực lại có màu xanh như ruộng cói, đứng thẳng chọc trời. Đến gần, ôi thôi cây lúa khóm rõ to, nở bụi nhưng chỉ những dảnh cái là có bông, bông dài đến hơn gang tay mà chẳng kết thực, còn nhiều dảnh trên cùng một khóm thì bóc ra mãi chẳng thấy đòng đâu.
Thăm đồng xong, anh em anh Lực đều khẩn khoản mời tôi rẽ vào nhà uống nước rồi kể: Toàn bộ diện tích lúa này gồm của 4 bố con (bố mẹ đẻ, ba anh con rể), tổng diện tích là 9 sào (sào 360m2). 10kg giống do một anh con rể đi làm ở Bắc Ninh mua về với giá 100.000 đồng/kg, trên bao bì ghi nội dung thông tin gì họ cũng không nhớ rõ nữa.
Lúa cấy xong xanh tốt bình thường, nhưng có điều lạ là giai đoạn đứng cái cây vươn lóng rất khoẻ và nhanh khiến người đi đường ai cũng khen sau này bông phải dài hơn gang, hạt phải bằng hạt mít đây! Ngờ đâu, lúa lại ra nông nỗi này, cả nhà mất ăn mất ngủ, hàng xóm người ta cũng cười cho.
Máy lồng bừa vùi ruộng lúa “trẻ mãi không già”. Ảnh: Nguyễn Hữu Vân.
Đứng trên quan điểm trồng trọt về cây lúa, tôi xin giải thích: Có thể đây là giống lúa cảm quang, như dòng lúa Mộc Tuyền ngày xưa, cho phép cấy tái giá được. Cấy ở vụ mùa đến tiết trời ngày ngắn thì phát dục làm đòng, đằng này đem cấy ở vụ xuân, đang tiết trời hạ chí, ngày dài bằng đêm, cây lúa cứ dẹt mình như cây sả. Kẻ tham và lừa đảo có thể không có kiến thức về cây lúa nên đã rao bán trên mạng để lừa bà con nông dân.
Tôi biết mua bán trên mạng rất phức tạp, địa chỉ của người bán không thật mà rất ảo, chỉ có địa chỉ của người mua là bà con nông dân thì rất thật. Tuy nhiên cũng chỉ biết trách cứ bà con nông dân là thật thà quá để bị mắc lừa. Nhân đây, tôi xin kể cho bà con nông dân được biết, ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương quê tôi vụ lúa xuân vừa rồi được mùa bội thu nhưng cũng chỉ tăng được 2 tạ/ha (tức năng suất bình quân 67 tạ lúa tươi/ha). Chứ làm gì có giống lúa cho năng suất cao gấp 4 đến 5 lần các giống lúa bình thường đang cấy như những người bán giống giả VST 899 quảng cáo ra rả ở trên mạng?